خون ریزی مغزی چیست؟
خونریزی بین بافت مغز و جمجه یا خونریزی درون بافت مغز می‌تواند باشد. علل خونریزی مغز شامل فشار خون بالا، ضعیف شدن یا گشاد شدن غیر عادی رگ‌های خون می‌شود. علائم خونریزی مغزی بسیار شبیه به سکته مغزی است شامل سردرد، تهوع و استفراغ، ضعف ناگهانی، بی حسی یا فلج صورت است. در صورتی که علائم فوق را داشتید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
در نظر داشته باشید مغز توانایی احساس درد را ندارد ممکن است زمانی که خونریزی مغزی اتفاق افتاد فرد دچار سردرد نشود.
علت خونریزی مغزی
شایع‌ترین علت خونریزی مغزی فشار خون بالاست. این عارضه می‌تواندبه دیواره‌های رگ‌های خونی آسیب برساند و باعث پارگی رگ‌ها شود. در این صورت تجمع خون در مغز منجر به سکته می‌شود. از دلایل دیگر خونریزی مغزی ضربه به سر که می‌تواند به دلیل زمین خوردن باشد، تصادف رانندگی یا تصادف ورزشی، همچنین تجمع رسوبات چربی در عروق، پارگی آنوریسم مغزی، نشت از اتصالات غیرطبیعی تشکیل شده بین عروق و شریان‌ها، اختلالات خونریزی یا درمان با داروهای ضد انعقادی، تومور مغزی که با افزایش فشار بر بافت مغز، باعث ایجاد خونریزی می‌شود.
علائم و نشانه‌های خونریزی مغزی
در اغلب موارد، علائم خونریزی مغزی به قسمت‌های خاص مغز که دچار خونریزی مغزی شده وابسته است. سردرد ناگهانی و شدید معمولاً مربوط به خونریزی مغزی است ولی همیشه اتفاق نمی‌افتد، تهوع و استفراغ، گیجی، سرگیجه، مشکل در بلع، تشنج، از دست دادن بینایی یا مشکل بینایی، از دست دادن تعامل یا هماهنگی، گرفتگی گردن یا حساسیت به نور، گفتار غیرطبیعی، مشکل در خواندن یا نوشتن، مشکلات تنفسی و ضربان قلب غیر طبیعی و تغییر در سطح هوشیاری، کمبود انرژی، خواب آلودگی یا کما به علاوه گاهی ممکن است علائم خونریزی مغز بسیار ناگهانی رخ دهد و به سرعت تشدید شود یا بالعکس، علائم به تدریج طی چند ساعت یا چند روز پیشرفت می‌کند.
اثرات خونریزی مغزی
مغز توانایی ذخیره اکسیژن را ندارد، از رگ‌های خونی برای تأمین اکسیژن خود استفاده می‌کند. هنگامی که خونریزی مغزی رخ می‌دهد اکسیژن به بخشی از بافت مغز که توسط عروق تامین می‌شود نمی‌رسد.
زمانی که خونریزی، جریان خون در اطراف مغز را قطع می‌کند باعث می‌شود اکسیژن به مدت سه تا چهار دقیقه به مغز نرسد در این صورت سلول‌های مغز می‌میرند. در این حالت سلول‌های عصبی آسیب دیده و عملکرد آن مختل می‌شود.
تشخیص خونریزی مغزی
پزشک مغز و اعصاب برای معاینه بروز آسیب مغزی معمولاً به رادیولوژی، مثل سی تی اسکن یا ام آر آی نیاز است. این آزمایشات از محل خونریزی مغز نشان می‌دهد. اگر پزشک متوجه خونریزی داخل مغز شود، آزمایشات بیشتر را تجویز می‌کند تا علت خونریزی مشخص شود و قدم برای تشخیص یا درمان بردارد.
درمان خونریزی مغز
بیماران دچار خونریزی مغزی باید به دقت تحت نظارت باشند ثابت نگه داشتن فشار خون و تنفس اولین اقدام است. اگر به شما یا یکی از عزیزانتان ضربه‌ای وارد شده یا علامتی دارید که نشان دهنده‌ی خونریزی مغزی است بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. گاهی به دستگاه تنفس مصنوعی نیاز است تا اکسیژن کافی به مغز و سایر اندام‌های بدن برسد. از سرم برای رساندن مایعات و دارو به بیمار، به خصوص اگر بیهوش باشد استفاده می‌شود. در بعضی از موارد، لازم است ضربان قلب، سطح اکسیژن خون یا فشار داخل جمجمه را تحت نظارت و کنترل قرار دهیم.
در صورتی که سکته مغزی رخ داده باید علت مشخص گردد تا درمان مناسب صورت گیرد. درمان سریع پزشکی، می‌تواند به آسیب مغزی و افزایش بهبود کمک کند. می‌توان برای کاهش التهاب اطراف ناحیه‌ی خونریزی از داروهای مختلف استفاده کرد تا فشار خون در حالت مطلوب قرار گیرد و بیمار دچار رعشه نشود. اگر بیمار به هوش است، شاید به مسکن احتیاج داشته باشد.
سایر درمان های لازم:
داروهای ضد اضطراب یا کنترل فشار خون
داروهای ضد صرع برای کنترل تشنج
داروهایی برای کنترل سایر علائم، مانند مسکن‌ها برای سردرد شدید و ملین‌ها برای جلوگیری از یبوست و فشار حین دفع
مواد مغذی و مایعات در صورت نیاز این موارد ممکن است به شکل وریدی یا با قرار دادن لوله تغذیه در معده (لوله گاستروونومی) به فرد داده شود، به خصوص اگر بیمار در بلع مشکل داشته باشد.کاهش خطر خونریزی مغزی
اقداماتی که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به خونریزی مغزی انجام دهید:
• کنترل فشار خون
• کاهش سطح کلسترول
• کاهش وزن
• کاهش مصرف الکل و ترک سیگار
• رژیم غذایی سالم
• ورزش منظم
• کنترل قند خون در صورت ابتلا به دیابت